Z kart płatniczych korzysta niemal każdy klient banku. W większości przypadków są to karty debetowe, jednak popularne są także karty kredytowe. Jakie inne rodzaje kart płatniczych są dostępne i co warto o nich wiedzieć?
Posługiwanie się kartami płatniczymi jest dość proste, a na pewno szybkie i wygodne. Niektórzy także są bardziej skłonni do wydawania pieniędzy tą droga, ponieważ nie muszą fizycznie rozstać się z gotówką. Karty mają coraz szerszy wachlarz możliwości, obecnie w coraz większej liczbie miejsc jest możliwość płatności bezgotówkowych.
Jakie są rodzaje kart płatniczych?
Karty płatnicze można podzielić w różny sposób, jednak najbardziej istotny jest podział ze względu na sposób rozliczenia z bankiem.
- Karty debetowe - najpopularniejszy typ kart płatniczych, karta debetowa jest wydawana do konta bankowego i niejako "zastępuje" saldo naszego konta - pieniądze na nim dostępne możemy wydawać za pośrednictwem karty debetowej, a wydana kwota pomniejszy nasze saldo na rachunku, przy czym saldo musi być wystarczające do dokonania danej transakcji. Autoryzacja płatności może przebiegać dwojako: albo za pomocą czterocyfrowego kodu PIN, albo poprzez zbliżenie karty do czytnika (tak zwana płatność zbliżeniowa, przy ograniczonej kwocie - zazwyczaj do 50 złotych - nie trzeba podawać numeru PIN);
- Karty kredytowe - jak sama nazwa wskazuje, karta bazuje na "kredycie", który jest przyznany przez bank - środki z takiej linii kredytowej są właśnie dostępne poprzez ten rodzaj karty. Jej otrzymanie nie musi być związane z założeniem konta bankowego, o kartę kredytową mogą się ubiegać obecni i nowi klienci banku. Właściciel karty musi w określonym czasie się z niej rozliczyć - otrzymuje co określony czas informację o dokonanych w danym okresie transakcjach wraz terminem rozliczenia. Możliwość użytkowania karty często wiąże się z oprocentowaniem, jednak można go uniknąć w wielu bankach spłacając zobowiązanie w określonym terminie - okresie prolongaty (np. w ciągu 30 od daty rozliczenia).
- Karty obciążeniowe - podobnie jak w przypadku kart kredytowych bank daje klientowi pewną linię kredytową na karcie, jednak jest powiązana z rachunkiem bankowym jak w przypadku karty debetowej. Wydatki dokonane karta obciążeniowa nie są jednak automatycznie odejmowane z salda rachunku - jest to karta z odroczonym terminem płatności, co oznacza że klient zobowiązuje się do zapewnienia środków na pokrycie całej sumy wydatków, które są pobierane z konta.
- Karty prepaid - inaczej ujmując "karty przedpłacone" - zasada działania jest podobna do funkcjonowania telefonu na kartę - aby korzystać ze środków, musimy wpierw kartę zasilić (np. przelewem) na specjalne konto banku który wystawił kartę. Oczywiście pieniądze można wydawać do wyczerpania "doładowania" - potem wymagają kolejnego zasilenia. Karty prepaid nie są powiązane z konkretną osobą.
Możliwości kart debetowych
Karta debetowa jest płaskim, prostokątnym plastikiem o wymiarach 5,4 na 8,6 cm z chipem i/lub magnetycznym chipem, jednak daje swojemu posiadaczowi sporo możliwości:
- wygodne płatności w sklepach - najbardziej podstawowa funkcjonalność kart płatniczych. Karta może zastąpić cały bilon banknotów i monet, przyspieszając całą płatność (nie musimy szukać i wyciągać kolejnych monet i liczyć, a kasjer/kasjerka nie musi wydawać reszty). Szybkość transakcji jest widoczna zwłaszcza w przypadku płatności zbliżeniowych, bowiem pozostałe wymagają autoryzacji kodem PIN;
- płatności zbliżeniowe (paypass) - wspomniane wyżej, dają możliwość dokonywania zakupów poprzez zbliżenie karty z chipem do terminala płatniczego. Transakcje do kwoty 100 złotych nie wymagają podawania PIN-u. Obecnie w zasadzie wszystkie wydawane karty debetowe są wyposażone w tą funkcjonalność;
- płatności online - nie każdy jest tego świadomy, ale kartą debetową można płacić także w sklepach internetowych, np. korzystając z systemów Płatności PayU - wystarczy podać wówczas numer karty, datę ważności (miesiąc oraz rok) oraz trzycyfrowy kod CCV znajdujący się na odwrocie;
- wypłaty z bankomatów - w przypadku gdy potrzebujemy gotówki, wystarczy znaleźć najbliższy bankomat, włożyć kartę, wprowadzić PIN i podać kwotę wypłaty, a po chwili maszyna wyda nam określoną sumę. Przy wyborze konta osobistego warto zwrócić uwagę na prowizje pobierane przez bank przy takich operacjach.
- usługa "płać i wypłacaj" - stosunkowo nowa funkcjonalność, polega na możliwości wypłacenia gotówki przy okazji płacenia kartą w określonych punktach - jedno z dwóch znaczeń terminu "cashback".
- dodatkowe ubezpieczenia, zniżki - produkty towarzyszące są dołączane zazwyczaj do tzw. kart premium - kart silver lub gold, dla zamożniejszych klientów.